Boğazın Fizyolojik İşlevleri

boğaz

Farenks (boğaz) ve larenks (gırtlak), solunum ve sindirim sistemlerinin ortak yolunu oluşturur. Bu bölge, yaşamsal fonksiyonların yanı sıra immünolojik açıdan da kritik bir role sahiptir.

  • Solunum (Respirasyon): Burun ve ağız yoluyla alınan hava, farenks ve larenks aracılığıyla trakeaya iletilir.
    Özellikle burundan alınan hava nemlendirilir, ısıtılıp ve bir miktar temizlenerek alt solunum yollarına iletilir. Ağız solunumunda ise daha kuru, soğuk ve kirli hava iletilir. Kısacası burundan nefes almak hem bir konfor hem de vucudumuz için gerekliliktir.
  • Yutma: Ağız boşluğundan geçen besinler güvenli şekilde özofagusa (yemek borusuna) yönlendirilir. Bu süreçte gırtlak kas ve kıkırdakları, aspirasyonu engellemek üzere trakea girişini kapatır.
  • Fonasyon (ses üretimive konuşma): Akciğerlerden çıkan havanın larenks içindeki vokal kordları (ses tellerini) titreştirmesi ile ses üretimini gerçekleşir
  • İmmün Savunma: Tonsiller (bademcikler) ve adenoid (geniz eti), savubmanın ilk bariyerini oluşturarak patojenlere karşı koruma sağlar.

Sık Rastlanan Patolojiler

  • Farenjit: Genellikle viral (influenza, rhinovirüs) veya bakteriyel (β-hemolitik streptokok) etkenlere bağlıdır. Klinik olarak odinofaji (ağrılı yutma), farengeal eritem (boğazda kızarıklık) ve ödem ile seyreder.
  • Tonsillit: Viral bademcik enfeksiyonları özellikle okul çağındaki çocuklarda sık görülür. Ateş, disfaji (yutma güçlüğü), tonsiller hipertrofi (bademciklerde büyüme) ve eksüda (bademciklerde kızarıklık ve beyaz sekresyon) ile karakterizedir. Bakteriyel enfeksiyonlar daha şiddetli geçer çoğu zaman oluşabilecek komplikasyonları önlemek için antibiyotik gereklidir. Viral enfeksiyonlarda ise antibiyotik bir işe yaramaz.
  • Larenjit: Vokal kordların inflamasyonu; fonksiyonel aşırı kullanım, sigara dumanı veya enfeksiyon sonrası gelişebilir. Ses kısıklığı (disfoni) en tipik semptomdur.
  • Obstrüktif Uyku Apnesi ve Horlama: Üst hava yolunda gece boyunca meydana gelen kollaps, horlama ve apne epizotları ile sonuçlanır. Kardiyovasküler komplikasyon riski taşır.
  • Disfaji: Farengeal veya özofageal geçişte fonksiyonel bozukluklara, enfeksiyonlara vb. zorluklara bağlı gelişen yutma güçlüğüdür.
  • Globus Faringeus: Subjektif yabancı cisim hissi olup, genellikle gastroözofageal reflü, stres veya anksiyete ile ilişkilidir.

🔎 Süregelen veya tekrarlayıcı semptomlarda, etiyolojinin (nedenin) belirlenmesi için Kulak Burun Boğaz muayenesi şarttır.


Boğaz ile ilgili sıkça sorulan sorular için lütfen tıklayın.

YUKARI